Bạn đã quá quen thuộc với những món chay thanh đạm và muốn tìm kiếm một hương vị mới lạ, đậm đà hơn? Vậy thì bún mắm chay chính là một lựa chọn tuyệt vời! Món ăn này không chỉ gói trọn tinh hoa ẩm thực miền Tây sông nước mà còn mang đến trải nghiệm vị giác độc đáo, đánh thức mọi giác quan. Hãy cùng khám phá cách làm bún mắm chay chuẩn vị, thơm ngon tại nhà để chiêu đãi cả gia đình trong bài viết này nhé!
Bún Mắm Chay Là Gì? Vì Sao Nên Thử Món Ăn Này?
Bún mắm chay là phiên bản chay của món bún mắm nổi tiếng của miền Tây Nam Bộ Việt Nam. Thay vì sử dụng mắm cá truyền thống, bún mắm chay được chế biến từ các loại nguyên liệu thực vật như nấm, đậu phụ, chả chay, rau củ quả… cùng với nước lèo được nấu từ tương hột, chao, hoặc các loại gia vị chay đặc trưng để tạo nên hương vị mắm đặc trưng mà vẫn giữ được sự thanh đạm. Món ăn này không chỉ gây ấn tượng bởi hương vị đậm đà, thơm lừng mà còn bởi sự đa dạng về màu sắc và kết cấu từ các loại topping ăn kèm.
Lý Do Bạn Nên Thử Bún Mắm Chay:
- Hương vị độc đáo, khó quên: Bún mắm chay mang đến sự kết hợp hài hòa giữa vị mặn nhẹ của tương, vị ngọt thanh của rau củ, vị béo của nước cốt dừa (nếu có), và vị cay nồng của ớt. Tất cả tạo nên một bản giao hưởng vị giác khó cưỡng.
- Giàu dinh dưỡng: Với các nguyên liệu từ thực vật, bún mắm chay cung cấp đầy đủ protein, chất xơ, vitamin và khoáng chất, rất tốt cho sức khỏe.
- Phù hợp cho mọi đối tượng: Dù bạn là người ăn chay trường, ăn chay định kỳ hay đơn giản là muốn đổi vị, bún mắm chay đều là một lựa chọn lý tưởng.
- Dễ chế biến: Mặc dù có vẻ cầu kỳ, nhưng việc chế biến bún mắm chay tại nhà không quá khó khăn nếu bạn có đầy đủ nguyên liệu và làm theo hướng dẫn.
Chuẩn Bị Nguyên Liệu Làm Bún Mắm Chay Chuẩn Vị
Để có một nồi bún mắm chay thơm ngon, chuẩn vị, việc chuẩn bị đầy đủ và đúng nguyên liệu là vô cùng quan trọng. Dưới đây là danh sách các nguyên liệu bạn cần có:
1. Nguyên Liệu Cho Nước Dùng Bún Mắm Chay:
- Tương hột: 150g (chọn loại tương hột ngon, màu nâu cánh gián)
- Cà tím: 2 quả
- Nấm rơm: 200g
- Nấm đùi gà: 200g
- Khóm (thơm): 1/2 quả
- Sả cây: 5-7 cây
- Ớt sừng: 2-3 quả (có thể tăng giảm tùy độ cay mong muốn)
- Đậu phụ chiên: 300g (mua loại chiên sẵn hoặc tự chiên)
- Chao trắng: 2 muỗng canh (tạo vị béo và thơm)
- Gia vị: Đường, hạt nêm chay, nước mắm chay, dầu ăn
- Nước dừa tươi: 1 lít (tùy chọn, giúp nước dùng ngọt thanh hơn)
- Nước lọc: 2-3 lít
2. Nguyên Liệu Cho Các Loại Topping Ăn Kèm:
- Chả lụa chay: 200g (thái lát hoặc thái sợi)
- Đậu phụ chiên: Thêm 100g nếu muốn ăn nhiều hơn
- Mực chay, tôm chay (tùy chọn): Nếu muốn món ăn thêm phong phú
- Rau sống ăn kèm: Bắp chuối bào, rau muống bào, giá đỗ, húng quế, xà lách, rau đắng, bông súng, hẹ, ngò gai…
- Bún tươi: 1kg (chọn loại bún sợi to, dai)
- Ớt thái lát, chanh, sa tế chay (để ăn kèm)
Hướng Dẫn Cách Làm Bún Mắm Chay Thơm Ngon, Đậm Đà
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, chúng ta sẽ bắt tay vào chế biến món bún mắm chay hấp dẫn này theo các bước sau:
Bước 1: Sơ Chế Nguyên Liệu
- Cà tím: Rửa sạch, cắt khúc vừa ăn, ngâm vào nước muối pha loãng để cà không bị thâm và loại bỏ vị chát. Sau đó vớt ra để ráo.
- Nấm rơm, nấm đùi gà: Cắt gốc, rửa sạch. Nấm rơm có thể để nguyên hoặc chẻ đôi nếu nấm to. Nấm đùi gà thái lát dày khoảng 1cm.
- Khóm: Gọt vỏ, bỏ mắt, rửa sạch, thái lát hoặc thái miếng vừa ăn.
- Sả cây: Bóc bỏ lớp vỏ già bên ngoài, rửa sạch. Một nửa đập dập, băm nhỏ; nửa còn lại cắt khúc đập dập.
- Ớt sừng: Rửa sạch, một nửa băm nhỏ, một nửa thái lát để riêng.
- Đậu phụ chiên: Nếu là đậu miếng to, cắt thành miếng vừa ăn.
- Rau sống: Nhặt sạch, rửa kỹ với nước muối loãng, để ráo.
- Chả lụa chay, mực chay, tôm chay: Thái lát hoặc thái miếng vừa ăn.
Bước 2: Nấu Nước Dùng Bún Mắm Chay
- Xào thơm nguyên liệu: Đặt nồi lên bếp, cho khoảng 3-4 muỗng canh dầu ăn. Khi dầu nóng, cho sả băm và ớt băm vào phi thơm vàng.
- Xào tương hột: Cho tương hột vào nồi, đảo đều khoảng 5-7 phút trên lửa vừa để tương dậy mùi thơm và thấm gia vị.
- Thêm nguyên liệu: Cho khóm thái lát, sả đập dập cắt khúc và chao trắng vào xào cùng. Đảo đều khoảng 3-5 phút để các nguyên liệu hòa quyện.
- Đổ nước và ninh: Đổ khoảng 2-3 lít nước lọc (hoặc 1 lít nước dừa tươi và phần còn lại là nước lọc) vào nồi. Đun sôi.
- Nêm gia vị: Khi nước sôi, hạ nhỏ lửa, nêm nếm với đường, hạt nêm chay, nước mắm chay cho vừa ăn. Tùy theo khẩu vị mà bạn có thể điều chỉnh độ mặn, ngọt cho phù hợp.
- Thêm nấm và đậu phụ: Cho nấm rơm, nấm đùi gà và đậu phụ chiên vào nồi. Nấu thêm khoảng 10-15 phút cho nấm và đậu chín mềm, thấm vị.
- Thêm cà tím: Cuối cùng, cho cà tím vào. Cà tím rất nhanh chín nên chỉ cần nấu thêm khoảng 5-7 phút nữa để cà vừa chín tới, không bị nát.
- Kiểm tra lại hương vị: Nếm lại nước dùng một lần nữa để đảm bảo vừa miệng. Nước dùng bún mắm chay ngon sẽ có vị ngọt thanh, đậm đà, thơm mùi sả và tương hột đặc trưng.
Bước 3: Hoàn Thành và Thưởng Thức
- Trụng bún: Trụng bún tươi qua nước sôi cho sợi bún mềm và nóng, sau đó cho vào tô.
- Sắp xếp topping: Xếp các loại topping như chả lụa chay, mực chay, tôm chay (nếu có), đậu phụ chiên, nấm, cà tím đã nấu vào tô bún.
- Rưới nước dùng: Chan nước dùng bún mắm chay đang nóng hổi ngập tô bún.
- Thêm rau sống và gia vị: Thêm rau sống ăn kèm (bắp chuối bào, giá đỗ, rau đắng, húng quế…), ớt thái lát và một ít sa tế chay lên trên. Vắt thêm chanh tùy theo sở thích.
- Thưởng thức: Trộn đều và thưởng thức ngay khi còn nóng để cảm nhận trọn vẹn hương vị thơm ngon, đậm đà của món bún mắm chay.
Mẹo Nhỏ Để Món Bún Mắm Chay Ngon Hơn
- Chọn tương hột ngon: Đây là yếu tố quyết định hương vị của món bún mắm chay. Nên chọn loại tương hột có màu sắc đẹp, hạt tương nguyên vẹn và mùi thơm đặc trưng.
- Xào tương hột kỹ: Việc xào tương hột kỹ với sả, ớt sẽ giúp tương dậy mùi thơm hơn và nước dùng đậm đà hơn.
- Thêm nước dừa tươi: Nếu có thể, hãy sử dụng nước dừa tươi để nấu nước dùng. Nước dừa sẽ giúp món ăn có vị ngọt thanh tự nhiên và hương thơm hấp dẫn hơn.
- Đừng quên chao trắng: Chao trắng là bí quyết giúp nước dùng bún mắm chay có độ béo nhẹ và mùi thơm đặc trưng, khác biệt.
- Đa dạng hóa topping: Đừng ngại sáng tạo với các loại topping chay khác nhau như nem chay, thịt ba chỉ chay, giò heo chay… để món ăn thêm phần phong phú.
- Rau sống tươi ngon: Rau sống là một phần không thể thiếu của bún mắm. Hãy chọn các loại rau tươi xanh, giòn để tăng thêm hương vị và chất xơ cho món ăn.
Lời Kết
Bún mắm chay không chỉ là một món ăn thanh đạm mà còn là một trải nghiệm ẩm thực đầy thú vị, mang đậm hương vị của miền Tây sông nước. Với công thức chi tiết và những mẹo nhỏ trong bài viết này, hy vọng bạn có thể tự tay chế biến một tô bún mắm chay thơm ngon, chuẩn vị để chiêu đãi gia đình và bạn bè. Chúc bạn thành công và có những bữa ăn chay thật ngon miệng!
